Омуртканын омурткасынын остеохондрозу - бул омурткалар аралык дисктердин жана омуртканын көкүрөк денелеринин жабыркашы дегенеративдик-дистрофиялык өнөкөт процесс. Бул оору моюнчасынын же люмбосакралдык омурткасынын остеохондрозуна караганда бир аз аз кездешет. Бирок, бул адамга кыйынчылык алып келбейт дегенди билдирбейт. Омуртканын көкүрөк остеохондрозу негизинен белдин жана төштүн оорушу менен билинет, бирок жүрөктү, ичти стенокардия же боор коликасына окшоп оорутат. Сейрек учурларда омуртка көкүрөгүнүн остеохондрозу төмөнкү аяктагы булчуңдардын парезинин өнүгүшүн, андагы сезгичтиктин начарлашын, жамбаш органдарынын бузулушун шарттайт. Ооруну дарылоо дары-дармектерди жана баңгизатсыз ыкмаларды колдонуудан турат, кээде ал тургай хирургиялык операциялар талап кылынат. Бул макаладан омуртканын көкүрөк бөлүгүнүн остеохондрозун белгилери жана аны дарылоо ыкмалары жөнүндө билүүгө болот.
көкүрөк омурткасы
Көкүрөк омурткасы 12 омуртка менен көрсөтүлгөн, алардын ортосунда омуртка аралык дисктер жайгашкан. Дисктер ядронун pulposus жана annulus fibrosusдон турат. Бул дисктердеги, ошондой эле чектеш фасет муундарындагы патологиялык өзгөрүүлөр, омуртка денелеринин четтериндеги сөөктөрдүн көбөйүшү, омуртканын байламталарындагы дистрофиялык процесстер жана белдин оорушун дароо пайда кылган себеп болуп калат.
Остеохондроз оору катары сейрек кездешип, омуртканын бир гана бөлүгүнө таасир этерин түшүнүү керек. Адатта, бул жараян диффузиялуу, аздыр-көптүр омуртканын ар кайсы бөлүктөрүндө чагылдырылган.
Омуртканын кээ бир структуралык өзгөчөлүктөрү башка омурткаларга караганда остеохондрозго аз таасир этет. Келгиле, ушул функцияларды тизмектейли:
- көкүрөк омурткасынын аз кыймылдуулугу;
- кабыргалар менен омурткалардын муундарынын болушу (стернум менен айкалышканда көкүрөктүн бекем алкагын жаратат, жаракатка азыраак дуушар болот);
- омуртка аралык дисктердин кичинекей калыңдыгы;
- физиологиялык кифоз (артка багытталган дөмпөк менен anteroposterior багытта ийилип), ошондуктан максималдуу октук жүк дисктердин арткы бөлүктөрүнө эмес, алдыңкы бөлүгүнө түшөт.
Түзүлүшүнүн эмес, көкүрөк омурткасынын остеохондрозунун өөрчүшүнүн дагы бир өзгөчөлүгү, бул дагы көкүрөк омурткасында оорунун азыраак жыштыгын аныктайт, бул бөлүктөгү остеохондроздун морфологиялык негиздери узак убакытка чейин клиникалык "дудук" бойдон калышы мүмкүн. Башкача айтканда, өзгөрүүлөр бар, бирок алар бейтапты убара кылышпайт.
Ошондой эле, кыймылдаткыч факторлор болгондо, мисалы, кыймылсыз жашоо образы (анын ичинде партада же автоунаада иштеген жылдар), жаракат алуу, начар абалда болуу, арткы булчуңдар салбырап түшүү, мажбур абалда оор физикалык эмгек, омуртканын көкүрөк омуртумунун остеохондрозуанын чыныгы жүзүн көрсөтөт.
Омуртканын көкүрөк остеохондрозунун белгилери
Башка бөлүктөр сыяктуу эле көкүрөк омурткасынын остеохондрозунун негизги клиникалык белгиси - бул оору. Белдин, көкүрөктүн, атүгүл ички органдардын оорушу. Медицинада омуртка көкүрөгүнүн остеохондрозунун бир нече оору (жана оору эмес) синдромдорун айырмалоо салтка айланган. Жалпысынан алар эки топко бөлүнөт:
- рефлекс;
- кысуу.
Рефлектордук синдромдор - бул жүлүн рецепторлорунун стимулдашуусунун клиникалык көрүнүштөрү. Бул остеохондроздо патологиялык импульстарды алган байламталар, омуртка аралык муундардын капсулалары, омуртка аралык дисктер. Оорудан тышкары, рефлектордук синдромдор булчуңдардын чыңалышы, жумшак ткандарда жана ички органдарда вегетативдик бузулуу менен коштолушу мүмкүн. Мындай өзгөрүүлөр төмөнкү фактыга негизделген: рецепторлордун дүүлүгүшү жүлүндүн жакынкы структураларына козголушунун жайылышына алып келет (тагыраак айтканда, жүлүндүн сегменттерине). Жана булар теринин белгилүү бир аймагынын тердөөсүнө жооп берген, ошол эле аймактын температурасын жөнгө салуучу, ички органдардын (жүрөк, боор, ичегилер жана башка) активдүүлүгүн камсыз кылууга, бул структуралардын бардыгын камсыз кылган булчуңдардын жана кан тамырлардын тонусун сактоого жооптуу нейрондор болушу мүмкүн. Жана толкундануу ушул нейрондорго өткөндө, айрым формациялардын активдүүлүгүнүн бузулушунун тиешелүү белгилери болот. Демек, мындай абал ичтин же жүрөктүн аймагындагы оорулар көкүрөк омурткасынын остеохондрозунан улам пайда болушу мүмкүн.
Компрессиялык синдромдор нерв тамыры кысылганда (аз созулганда) омуртка аралык тешиктен, жүлүндүн кыртышынан же аны азыктандырган тамырлардан чыкканда пайда болот. Компрессиялык синдромдор дээрлик ар дайым бар грыжа дискинен келип чыгат. Көбүнчө төмөнкү көкүрөк сегменттеринин грыжалары. Грыжанын багытына жана жайгашкан жерине жараша адамда айрым белгилер байкалат. Бул төмөнкүчө чагылдырылышы мүмкүн:
- Орточо (медианалык) грыжа эки буттун симметриялуу булчуң алсыздыгынын өрчүшү, аларда сезгичтиктин жоголушу менен коштолот. Ошол эле учурда, нерв тамырын кысуу үчүн мүнөздүү болгон оору синдрому жок;
- капталдагы (капталдагы) грыжалар нерв тамырынын кысылышына байланыштуу гана ооруну көрсөтөт;
- орто-каптал грыжалары мурунку эки топтун клиникалык симптомдорун айкалыштырат, чыккан диск тарабында булчуңдардын алсыздыгы жана сезүү бузулушу гана басымдуулук кылат.
Омуртканын көкүрөк бөлүгүнүн остеохондрозунун алкагында кандай синдромдор каралат? Ушул деңгээлдеги рефлекстик жана кысуу синдромдорунун түрлөрү жөнүндө кененирээк сөз кылалы.
Рефлектордук синдромдор
Дорсаго- омуртканын көкүрөк бөлүгүндөгү кескин капысынан оору. Бул кескин мүнөзгө ээ, аны пациенттер көбүнчө канжар менен сокку деп мүнөздөшөт. Негизинен, аны ийин пышактарынын ортосунда сезишет, аны жүрөккө, төшкө берсе болот. Оорулуулар кыймылдагандан, ал тургай терең дем алгандан коркушат, анткени андан оору күчөп (кайрадан атылып жаткандай). Көпчүлүк учурда, мындай симптомдор бир нече убакытка туруктуу ыңгайсыз абалда болгондо, монотондуу жумуштарды аткарууда пайда болот. Ушундан кийин күтүлбөгөн жерден козголгон кыймыл омуртканын остеохондрозу менен ооруган адамдардын дорсагосун козгойт. Омуртканы көкүрөк пальпациялаганда паравертебралдык булчуңдардын тоголок түрүндөгү чыңалышы жана алардын оорушу аныкталат.
Кээде мындай ооруну жүрөк пристубу катары кароого болот, ошондуктан оорулуу адамга күтүлбөгөн жерден катуу сезилет. Бирок кабыл алынган электрокардиограммада аномалия жок жана тилдин астында нитроглицеринди колдонуу ооруну жок кылбайт.
Дорсалгия- бул көкүрөк рефлекс синдромунун дагы бир түрү. Бул акырындык менен пайда болгон оору синдрому. Оору арткы, төштүн каалаган жеринде локализацияланат. Ачуу, тажатма, кээде күйүп кетүү (вегетативдик структуралардын дүүлүгүүсүнө байланыштуу). Ал омуртканын кыймылдашы, ийилгенде, өз огунун айланасында айланганда, жөтөлгөндө же чүчкүргөндө, тегиз эмес жолдо баратканда күчөйт.
Ооруну бир же эки капталындагы кабыргалар аралыкта сезүүгө болот. Бул өзгөчөлүк нерв өткөргүчтөрүнүн жүрүүсүнө байланыштуу (кабырга аралык нервдер жана тамырлар кабырга аралыкта жайгашкан). Бул учурда, оору черепица оорусуна окшоштуруп, интеркосталдык невралгия деп аталат.
Эгерде оору алдыңкы көкүрөк дубалында локалдашса, анда аны пектальгия деп да аташат. Бирок, аны айрым жерлерде гана бүтүн далы менен сезүүгө болот. Мисалы, сифоиддик процесстин аймагында же стерноклеидомастоиддик булчуңдун бекитилген жеринде. Көбүнчө, оору сезимсиз жана тажатма мүнөздө болгондуктан, анын кайсыл жери ооруп жатканын так билүү кыйын: же көкүрөктүн ичинде, же үстүртөн жумшак ткандардын аймагында.
Дорсальгия паравертебралдык булчуңдардын рефлектордук чыңалуусу менен коштолушу мүмкүн, оору жагында көбүрөөк байкалат. Бул учурда, албетте, булчуң чыңалуусу белдеги ушундай кырдаалдагыдай байкалбайт. Бирок, ошентсе да, пальпацияда булчуңдардын тыгыздалышы сезилип, тийүүнүн өзү ыңгайсыздыкты же ооруну жаратат. Ошондой эле остеохондроз менен жабыркаган сегменттин аймагындагы теш аралык аралыктарды жана паравертебралдык чекиттерди пальпациялоо оор.
Омуртканын көкүрөк бөлүгүнүн остеохондрозундагы рефлектордук синдромдор кысылууга караганда бир кыйла көп кездешет.
кысуу синдромдору
нерв тамырын кысуу, биринчи кезекте, оору синдрому менен коштолот. Азап жаратылышта атып жатат. Оорунун жайылуу багыты нерв талчаларынын агымына туура келет. Көкүрөк osteochondrosis учурда, бул аралык аралыктар. Айрым нерв талчалары ички органдарды иннервациялоого катышкан pleksusтарды түзгөндүктөн, оору көкүрөктүн, ичтин ичинде сезилет. Кыймылдаганда, денени эңкейткенде, жөтөлгөндө, чүчкүргөндө, күлгөндө оору күчөйт (анткени ушул учурларда тамырдын чыңалышы күчөйт). Кысылган тамыр тамырлаган зонада сезгичтиктин бузулушун байкоого болот: жөрмөлөө сезими, уйкусуроо, карышуу. Бул аймакка тийүү жакшы сезилбеши мүмкүн. Нерв тамыры узак убакытка чейин кысылып турган учурларда, кыймыл бузулушу мүмкүн, башкача айтканда, ал иннервациялаган булчуңдардын алсыздыгы. Булчуңдар акырындап атрофияга учурайт. Бирок кыймылдын бузулушу өтө сейрек кездешет, анткени бардык симптомдордун башталышынын хронологиясында алар акыркы болуп саналат. Адатта, адам оору жана сезүү органдарынын бузулуу стадиясында медициналык жардамга кайрылат.
жүлүндү кысуубулчуңдардын тонусун бир эле мезгилде жогорулатуу менен буттардагы алсыздык катары көрүнөт (эгер жүлүн төмөнкү көкүрөк омурткасында кысылса, булчуң тону төмөндөйт). Патологиялык бут белгилери пайда болушу мүмкүн (Бабинский жана башкалар). Төмөнкү аяктагы сезгичтик жоголот, муздакка жана ысыкка тийүү сезими айырмаланбайт, жөн эле тийүү менен ийне сайуунун айырмасы. Жүлүн катуу кысылган учурда, заара чыгаруунун бузулушу мүмкүн.
жүлүндү камсыз кылган кан тамырлардын кысылышымиелоишемиянын өнүгүшүнө, башкача айтканда жүлүн ткандарынын тамактануусуна алып келет. Бул, ошондой эле жүлүндү кысуу булчуңдардын алсыздыгынын өнүгүшү менен коштолот (бейтаптар "буттар иштебей калды" дешет), сезимдин жоголушу жана жамбаштын бузулушу.
Омуртканын көкүрөк омурткасынын остеохондрозунда жүлүндү жана анын тамырларын кысуу өтө сейрек кездешет деп айтуу туура.
Омуртканын көкүрөк бөлүгүнүн остеохондрозунун вегетативдик компоненттери
Омурткадан чыккан нерв талчаларында вегетативдик өткөргүчтөр болгондуктан, бул талчалардын дүүлүгүшү же бузулушу вегетативдик белгилер менен коштолушу мүмкүн. Булар болушу мүмкүн:
- өзүнчө нервдин иннервациясы жаатындагы теринин кургашы жана сыйрылышы;
- тердөө жана терморегуляцияны жергиликтүү бузуу (ошондой эле иннервация зонасына ылайык);
- ылдыйкы аяктагы муздактык, тырмактын морттугу;
- ашказан-ичеги-карын ооруларын окшоштуруучу оорулар (мисалы, гастрит, ашказан жарасы, холецистит ж. б. );
- бөйрөктөгү оору, чындыгында бөйрөк патологиясына эч кандай тиешеси жок (заара жана УЗИде өзгөрүүлөр болбойт);
- стенокардияга жана ал тургай миокард инфарктына окшош жүрөк аймагындагы оору.
Мындай оорунун өзгөчөлүгү, ошол эле учурда адам белдин оорушун сезбеши мүмкүн. Бул алгач бейтапка жана медициналык кызматкерлерге медициналык жардамга кайрылууда адаштырат. Бирок, бир катар кошумча изилдөө методдорун жүргүзүү ички органдардын патологиясын жокко чыгарууга мүмкүндүк берет, андан кийин омуртка көкүрөгүнүн остеохондрозу ушундай оорунун себеби деп эсептелет.
Омуртканын көкүрөк бөлүгүнүн остеохондрозун дарылоо
Омуртканын көкүрөк бөлүгүнүн остеохондрозун дарылоонун бардык ыкмалары дары-дармек жана дары-дармексиз болуп экиге бөлүнөт. Көпчүлүк учурларда эки топтун тең айкалышы гана натыйжа берет жана оору артка кетет. Омуртканын көкүрөк бөлүгүнүн остеохондрозунан толугу менен арылуу мүмкүн эмес экендигин түшүнүү керек. Дистрофиялык процессти токтото турууга, жайлатууга болот, бирок анын тескерисинче өнүгүшү жок.
дары-дармектер
Омуртканын көкүрөк бөлүгүнүн остеохондрозуна дары-дармек таасиринин негизги багыттары ооруну жоюу, булчуңдардын чыңалуусун жоюу, микроциркуляцияны жана ткандардын трофизмин жакшыртуу болуп саналат.
Стероиддик эмес сезгенүүгө каршы дары-дармектер оору синдромун жоюу үчүн ийгиликтүү колдонулат. Бул топтогу дары-дармектер сезгенүү процессин азайтуу, ооруну жок кылуу жана тромбоциттердин агрегациясын бөгөт коюу мүмкүнчүлүгүнө ээ. Дары-дармектер орто эсеп менен 7-14 күнгө дайындалат. Бул көбүнчө ооруну жок кылуу үчүн жетиштүү. Алардын көпчүлүгү ар кандай формада (таблетка, капсула, ийне үчүн эритмелер, ректальный суппозиторийлер) бар, бул колдонуунун жеңилдигин камсыз кылат. Дарылоонун алгачкы күндөрү дары-дармектер сайылуучу түрдө колдонулат, андан кийин таблеткаларга же суппозиторийлерге которулат. Ошол эле дары-дармектерди жергиликтүү бир эле учурда колдонсо болот: омуртканын көкүрөк аймагына. Мындан тышкары, ушул максатта ар кандай түрлөрү бар: кремдер, майлар, гельдер, штукатуркалар.
Кээде стероиддик эмес сезгенүүгө каршы дары-дармектер ооруну басаңдатуу үчүн жетишсиз. Мындай учурларда, колдонууга кайрылыңыз анальгетиктер аралашмаларын. Аралашма тамырга физиологиялык эритиндиге же глюкозага сайылат.
Паравертебралдык блокада бир топ жакшы жана тез анальгетикалык таасир берет. Бул медициналык манипуляциянын бир түрү, дары-дармек каражаты омуртка жанына, тери астына, булчуң тканынын калыңдыгына, периневрологиялык жол менен (нервге же тамырга түздөн-түз) сайганда. Процедура дарыгердин белгилүү көндүмдөрүн жана тажрыйбасын талап кылат.
Ошондой эле, жергиликтүү дүүлүктүрүүчү жана алаксыткан майларды колдонуп, көкүрөк омурткасынын остеохондрозундагы ооруну басаңдатат. Бул жыландын уусу, аары уусу жана калемпирдин экстракттары бар майлар.
Булчуңдардын чыңалышы дары-дармексиз ыкмалар менен басылат.
Диуретиктер, гормондор, Escina Lysinat нерв тамырынын шишигин кетирүү үчүн колдонулат.
Пентоксифиллин, Дипиридамол, Компламин, Никотин кислотасы кан айланууну нормалдаштыруу, ткандардын тамактануусун жакшыртуу жана трофизмди калыбына келтирүү үчүн колдонулат.
Омуртканын көкүрөк бөлүгүнүн остеохондрозунда анальгетикалык жана нейротрофиялык таасирлерге ээ В тобунун витаминдери көрсөтүлөт.
Омуртканын көкүрөк остеохондрозу күчөгөндө, омуртка аралык дисктердин жана муундардын алмашуусун жакшырткан дары-дармектерди колдонууга болот. Бул деп аталган хондропротекторлор. Бул препараттар стимулдаштырат регенерирование муундардын кемирчектери, токтото туруучу дегенеративдик процессти омуртка аралык дисктерде. Алар узак мөөнөткө (3-6 айга) дайындалат.
дары-дармексиз ыкмалар
Аларга төмөнкүлөр кирет:
- массаж (классикалык, чекиттүү, рефлектордук-сегменттик);
- физиотерапиялык көнүгүүлөр;
- спазмодикалык булчуңдарды сунуу (атайын ыкмалар бар, сунуу "каалагандай" принциби боюнча жүргүзүлбөйт);
- акупунктура;
- сууда сүзүү (остеохондроздун локализациясы болгон бардык бейтаптар үчүн өтө пайдалуу);
- физиотерапия (УЗИ, электрофорез, амплипульс, диадинамикалык агымдар, ылай терапиясы ж. б. ).
Эгерде көкүрөк омурткасынын остеохондрозунун натыйжасында пайда болгон грыжа жүлүндү, анын тамырларын же нерв тамырларын кысып, ошол эле учурда булчуңдардын алсыздыгын, жамбаш органдарынын иштебей калышын, оору синдромун (дары-дармектерди колдонууга туруктуу) шарттаса, андахирургиялык дарылоону жүргүзүү жөнүндө.
Омуртканын көкүрөк остеохондрозу өлүмгө алып келүүчү оору эмес, бирок оорулуу адамга көп зыян келтирет. Бул анын жашоосун чектейт, жумушка жана жакшы эс алууга тоскоол болот. Омуртканын көкүрөк бөлүгүнүн остеохондрозунун негизги белгиси - бул оору. Бул оорудан толугу менен арылуу мүмкүн эмес, бирок деградациялык процессти токтотуп, анын көрүнүшүн минималдаштырууга болот.